Een van de belangrijkste functies van de georganiseerde religie is om mensen te beschermen tegen een directe ervaring van God.

Ik kan niet zeggen dat ik geloof. Ik weet! Ik heb de ervaring gehad om gegrepen te zijn door iets dat sterker is dan mijzelf, iets dat mensen God noemen.

– Carl Jung

Carl Gustav Jung (Kesswil, 26 juli 1875 – Küsnacht, 6 juni 1961) was een Zwitsers psychiater en psycholoog. Hij was de grondlegger van de analytische psychologie. In Bazel doorliep hij het gymnasium, studeerde er vanaf 1895 medicijnen en promoveerde in 1902 in de psychiatrie.

Jung was twintig jaar jonger dan de pionier van de psychoanalyse, Sigmund Freud, wiens werk hij op de voet volgde. in 1907 ontmoette hij Freud, waarna hij enkele jaren nauw met hem en diens beweging samenwerkte. Freud zag Jung als zijn troonopvolger.

In 1913, tijdens een congres in München, kwam het tot een breuk tussen Jung en Freud. Het hete hangijzer was de functie van het libido, dat Jung omschreven had als een psychische energie van een hoogst religieuze inhoud. Freud bleef daarentegen vasthouden aan zijn theorie van verdrongen seksualiteit.

In Jungs opvatting wordt het gedrag van de mens in belangrijke mate bepaald door het libido. Hiervoor zag hij een religieuze oorzaak.

Hij was van mening dat het wezen van de persoonlijkheid behalve door het persoonlijk bewustzijn ook gevormd wordt door wat hij het collectief onbewuste noemde. Hieruit volgde de leer van de archetypen, zoals de eeuwige jongeling, de boze geest en de held. Het centrale doel van Jungs psychologie is het proces van de zelfverwezenlijking of 'individuatie'. Naast het 'ik' of ego onderkent Jung 'het zelf': een totaliteit om het 'ik' heen.

Jung baseerde zijn analytische psychologie op ervaringen in zijn klinische praktijk, maar ook op de verborgen kennis uit de mythologie, godsdienst en alchemie. Van 1913 tot 1930 deed Jung een experiment om de confrontatie aan te gaan met zijn eigen onbewuste. Hij liet de onbewuste stromen in zijn ziel spreken. Daaruit kwam een boek dat bekend geworden is als het Rode Boek.

"Iedereen draagt een schaduw", zei Jung, "en hoe minder hij is belichaamd in het bewuste leven van het individu, des te zwarter en dichter hij is." Inspiraties zijn altijd het werk van de schaduw en een leven zonder schaduw zou saai en oppervlakkig zijn.