Jordan Peterson | controverse

Als je ongevaarlijk bent, ben je niet goed. Je bent gewoon onschuldig. Je bent als een konijn; een konijn is niet goed, het kan gewoon niets doen behalve eten en gegeten worden! Dat is niet goed. Als je een monster bent en je niet monsterlijk handelt, dan ben je goed.

– Jordan Peterson

Jordan Peterson

controverse over identiteitspolitiek en door de overheid opgelegd taalgebruik

Jordan Bernt Peterson (geboren 12 juni 1962) is een Canadese klinisch psycholoog en professor in de psychologie aan de Universiteit van Toronto. Eerder was hij universitair hoofddocent psychologie aan Harvard. Peterson is auteur of co-auteur van meer dan honderd academische papers en is meer dan 8.000 keer geciteerd.

Zijn voornaamste onderzoeksgebieden bevinden zich in de abnormale, sociale en persoonlijkheidspsychologie, met een bijzondere belangstelling voor het gevaar van idealisme, extremisme, fascisme en communisme. De enige manier om te ontsnappen aan de totalitaire staat, is door zelf een verantwoordelijk leven te leiden en de waarheid te spreken. Het ideale voorbeeld van een verantwoordelijk leven is volgens Jordan Peterson te zien in het leven van Jezus Christus, die de goddelijke Wil inzet om Liefdevol het Goede te doen. Ieder mens heeft een schaduwzijde, een monster in zich. Die donkere kant te vereenzelvigen betekent het kwaad overwinnen.

In 2016 bracht Jordan Peterson een serie YouTube-video's uit waarin hij kritiek uitte op een nieuwe wet, de Bill C-16 van de Canadese regering. De wet voegde gender-identiteit toe als een verboden discriminatiegrond en bepaalde voorkeuren van voornaamwoorden waarmee transgender personen aangesproken kunnen worden. Peterson zei dat de wet een inbreuk op de vrije geest was en dat hij niet gedwongen wil worden om van bovenop opgelegde voornaamwoorden als 'ze' and 'zir' te gebruiken. Er ontstond vervolgens een rel waarbij tegenstanders hem afschilderde als een gevaarlijke rechtse conservatieve bevoorrechtte witte man. Hierdoor ontstond er veel aandacht voor zijn persoon in de media. Met zijn optredens oogstte hij zowel bijval als felle kritiek.

In 2018 kwam zijn tweede boek uit, 12 Rules for Life: An Antidote to Chaos.



Geestelijk ontwaken


Fragment van een lezing van Jordan Peterson waarin hij vertelt over zichzelf aan het begin van zijn carrière. Hij wordt dan geestelijk wakker en ervaart dat er een monster in hem schuilt. Er ontstaat een splitsing tussen de denker/doener en een waarnemer daarboven. Om weer rust te creëren in de geest, brengt hij waarnemer en waargenomene in lijn met elkaar. (10 min)

Jung's Schaduw


"Iedereen draagt een schaduw", zei Jung, "en hoe minder hij is belichaamd in het bewuste leven van het individu, des te zwarter en dichter hij is." Het kan echter ook beschouwd worden als een verbinding met de primitieve dierlijke instincten, die tijdens de vroege kinderjaren door de bewuste geest vervangen zijn. Vandaar dat Jung de schaduw ook met creativiteit in verband brengt. Een beschaafd mens onderdrukt deze dierlijke neigingen, maar dit gaat ten koste van de spontaneïteit, creativiteit, gevoeligheid en inzicht. Inspiraties zijn altijd het werk van de schaduw en een leven zonder schaduw zou saai en oppervlakkig zijn.

Carl Jung | je eigen schaduw


Controverse in de media


Waar ging de rel rondom Jordan Peterson over? Hij maakte bezwaar tegen het van overheidswege opgelegde taalgebruik van voornaamwoorden voor de verschillende seksen of transseksuelen.

Interviewer Cathy Newman vroeg Jordan Peterson: "Waarom zou jouw vrijheid van meningsuiting belangrijker zijn, dan de rechten van een transgender om niet beledigd te worden?”

Peterson antwoordde: “Want om te kunnen denken, moet je het risico nemen aanstootgevend te zijn. Ik bedoel, kijk naar het gesprek dat we nu hebben. Je bent zeker bereid om het risico te nemen mij te beledigen in het onderzoeken van de waarheid. Waarom zou je het recht hebben om dat te doen? Het is nogal ongemakkelijk. Maar je doet wat je moet doen, graven naar betekenis om te zien wat er in godsnaam aan de hand is. En dat is wat u zou moeten doen, maar je maakt gebruik van je vrijheid van meningsuiting om mij te beledigen, en dat is prima. Meer macht voor jou, wat mij betreft. (8 min)

"Er was voldoende motivatie om me onderuit te halen, maar het is gewoon niet gelukt."


Diepte interview ter gelegenheid van de dertigste verjaardag van British GQ. Een ontleding van mannelijkheid. Interviewer Helen Lewis ondervroeg de controversiële Canadese Professor en schrijver Jordan Peterson over Het Patriarchaat, #MeToo, extreemrechts, homo-ouders, fascistische denkbeelden, zijn biefstuk-diëet en meer... (1uur 42 min)


Quote Jordan Peterson | Life is suffering

Rel bij de UvA


Videoverslag over de komst van Peterson naar de UvA. Dr. Kelder & Co (Jort Kelder) voor NPO Radio 1 (4 min).

Volledige registratie interview Jordan Peterson @ UvA, november 2018 (1uur 28 min).


12 Rules for Life

An Antidote to Chaos
12 Regels voor het Leven | Een remedie tegen chaos | Jordan Peterson, 2018
12 Regels voor het Leven | Een remedie tegen chaos | Jordan Peterson, 2018
12 Regels voor het Leven | Een remedie tegen chaos | Jordan Peterson, 2018

The Intellectual Dark Web


Documentaire van Rebel Wisdom over Jordan Peterson: Truth in the Time of Chaos (50 min).


Peterson in perspectief geplaatst


Frans de Waal over de verrassende wetenschap van alfamannetjes. TED Talk, juli 2018 (15 min).

Ken Wilber over Jordan Peterson en de evolutie van het denken. Interview van Rebel Wisdom, februari 2019 (1 uur 17 min).

Rupert Sheldrake over Jordan Peterson en de dood van Atheïsme. Interview van Rebel Wisdom, maart 2019 (47 min).


Quote by Evelyn Beatrice Hall (attributed to Voltaire)
art by Dung Hoang | a free mind

— vrijgeestesleven.nl/ 2019

vrij geestesleven